το ναυάγιο της ΛΑΡΚΟ. Από την εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ"

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΟΥΛΕΡΕΣ

Μαζί με την Αλουμίνιον της Ελλάδος, η ΛΑΡΚΟ, η οποία ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ήταν το διαμάντι της ελληνικής μεταλλευτικής βιομηχανίας και ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς νικελίου στην Ευρώπη. Σήμερα η βιομηχανία που έχει συνδέσει το όνομά της με τον Πρόδρομο Μποδοσάκη μπαίνει για δεύτερη φορά- η πρώτη ήταν στις αρχές της δεκαετίας του ΄80- στη λίστα των προβληματικών επιχειρήσεων της χώρας.

Αιτίες; Η κατρακύλα των διεθνών τιμών του νικελίου, από τα 49.000 δολάρια ο τόνος το 2007 στα 9.600 δολάρια τον περασμένο Δεκέμβριο, η προπώληση νικελίου σε τιμές κατά πολύ χαμηλότερες από αυτές που διαμορφώθηκαν στην τριετία 2006- 2008, αλλά και το κατά 200% ακριβότερο ηλεκτρικό ρεύμα που πληρώνει η εταιρεία στον έναν από τους βασικούς μετόχους της, τη ΔΕΗ.

Στο Δημόσιο το βάρος
Με τις συσσωρευμένες υποχρεώσεις να ανέρχονται σε περίπου 130 εκατ. ευρώ και με τις ζημιές για το 2008 να προσεγγίζουν τα 100 εκατ. ευρώ, η εταιρεία βρίσκεται αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο της πτώχευσης, ιδιαίτερα μετά την πρόσφατη άρνηση των δύο εκ των τριών μετόχων της να συμμετάσχουν σε αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου. Οι δύο αυτοί μέτοχοι είναι η Εθνική Τράπεζα και η ΔΕΗ, οι οποίοι προφανώς διαπίστωσαν ότι εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα η εξυγίανση της ΛΑΡΚΟ είναι πολύ δύσκολη υπόθεση. Έτσι, το βάρος για να διατηρηθεί στη ζωή η εταιρεία πέφτει τώρα στους ώμους του τρίτου μετόχου, που είναι το Ελληνικό Δημόσιο. Πριν από λίγες ημέρες ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γιάννης Παπαθανασίου δεσμεύτηκε ότι μέσα στο επόμενο δίμηνο που προβλέπεται να κατατεθεί το νέο επιχειρηματικό σχέδιο, δεν θα γίνουν απολύσεις στην εταιρεία και παράλληλα θα δοθούν από τον κρατικό κορβανά ανάσες ρευστότητας μέχρι να υπάρξει οριστι κή λύση του προβλήματος της ΛΑΡΚΟ.

Η λύση του στρατηγικού επενδυτή
Μια από τις πιθανές λύσεις θα μπορούσε να είναι η αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή, όπως άλλωστε είχε συμβεί πριν από περίπου δύο χρόνια, όταν είχε κατατεθεί στην κυβέρνηση ανεπίσημη πρόταση για εξαγορά της ΛΑΡΚΟ από κοινοπρακτικό σχήμα στο οποίο συμμετεί χαν οι όμιλοι Μυτιληναίου και Ελλάκτωρ. Τότε, βέβαια, η συγκυρία ήταν θετική για την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στη ΛΑΡΚΟ, καθώς η εταιρεία είχε εισέλθει σε θετική πορεία, οι τιμές του νικελίου είχαν εκτοξευθεί στα ύψη, οι παραγγελίες ήταν πολλές, ενώ στην πελατειακή βάση της ΛΑΡΚΟ έχουν προστεθεί δύο ακόμη αγορές, η Κορέα και η Ιαπωνία. Την ίδια περίοδο, και λόγω της μείωσης των υφιστάμενων αποθεμάτων νικελίου, η εταιρεία στρέφει το ενδιαφέρον της στην αναζήτηση νέων κοιτασμάτων σε Ινδία, Κούβα και Μεξικό, ενώ προχωρά και στην εξαγορά ορυχείου στην Τουρκία.

Κακή συγκυρία και λάθη
Γιατί, όμως, μετά τις τόσο καλές προοπτικές ανάπτυξης που υπήρχαν τότε, η εταιρεία βρίσκεται σήμερα για μια ακόμη φορά στα πρόθυρα της πτώχευσης; Ένας από τους λόγους είναι σίγουρα και η μεγάλη πτώση των διεθνών τιμών νικελίου εξαιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί για να εξηγήσει τα οικονομικά αδιέξοδα τα οποία έχουν οδηγήσει τη ΛΑΡΚΟ ένα βήμα πριν από την πτώχευση.

Αποφασιστικής σημασίας για την αρνητική πορεία της εταιρείας είναι, σύμφωνα με συνδικαλιστικά στελέχη αλλά και στελέχη των κομμάτων της αντιπολίτευσης, το γεγονός ότι η προηγούμενη διοίκηση της εταιρείας είχε προχωρήσει σε προπώληση της παραγωγής νικελίου για το 2006, το 2007 και το 2008 σε τιμές χαμηλότερες κατά 4.000 έως 5.000 ευρώ τον τόνο από αυτές που τελικά διαμορφώθηκαν στις διεθνείς αγορές. Το αποτέλεσμα της κίνησης αυτής ήταν το 2006 η ΛΑΡΚΟ να χάσει 74 εκατ. δολάρια λόγω προπώλησης της παραγωγής της. Οι τιμές των εμπορευμάτων εκείνη τη χρονιά ανέβαιναν σημαντικά και η τιμή του νικελίου είχε φτάσει το ιστορικό ρεκόρ των 49.500 δολαρίων ανά τόνο, ενώ το 2007 οι απώλειες εσόδων συνεχίστηκαν από την κίνηση αυτή, αφού η εταιρεία έχασε περίπου 70 εκατ. δολάρια όλη τη χρονιά. Το 2008 ο τόνος κόστιζε τον Απρίλιο 35.000 δολάρια, ενώ τον Δεκέμβριο κατρακύλησε στα 9.600 δολάρια.

Πληρώνει το ρεύμα πανάκριβα
Την ίδια ώρα, το πανάκριβο ρεύμα που είναι υποχρεωμένη να πληρώνει η εταιρεία στον έναν από τους τρεις μετόχους της, τη ΔΕΗ, έχει συμβάλει στην επιδείνωση των οικονομικών της. Το τιμολόγιο ρεύματος που καλείται να πληρώνει η εταιρεία φτάνει πλέον τα 63 ευρώ τη μεγαβατώρα, με τις τιμές του νικελίου στα 9.842 δολάρια /τόνο. Για να γίνει αντιληπτό πόσο επιβαρύνεται η ΛΑΡΚΟ, αρκεί να γίνει σύγκριση με την τιμή του ρεύματος το 2003, όταν η τιμή του νικελίου ήταν περίπου ίδια (9.633 δολάρια/τόνο). Τότε, λοιπόν, η εταιρεία πλήρωνε για το ρεύμα 21 ευρώ τη μεγαβατώρα. Δηλαδή με τις ίδιες τιμές του προϊόντος, η εταιρεία καλείται να πληρώσει το ρεύμα κατά 200% ακριβότερο. Πρακτικά αυτό σημαίνει επιπλέον κόστος για φέτος 40- 50 εκατ. ευρώ.

Ο μοναδικός παραγωγός νικελίου από εγχώρια μεταλλεύματα στην Ευρώπη
Η σύγχρονη εκμετάλλευση των μεταλλείων της Λάρυμνας άρχισε το 1901. Στη διάρκεια της Κατοχής, Γερμανοί και Ιταλοί είχαν εκπονήσει μελέτες για το νικέλιο σχεδιάζοντας να το εκμεταλλευθούν για στρατιωτικούς σκοπούς, όμως ευτυχώς δεν πρόλαβαν.

Το 1952 η εταιρεία του Πρόδρομου ΜποδοσάκηΑθανασιάδη ΑΕΕ Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων αποκτά το δικαίωμα εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων νικελίου της περιοχής. Αρχίζει τη δημιουργία εργοστασίου επεξεργασίας νικελίου με παραγγελίες από τη γερμανική Κrupp, οι οποίες καθυστέρησαν σημαντικά, γεγονός στο οποίο οφειλόταν η διαμάχη του Μποδοσάκη με τον Άλφρεντ Κρουπ. Τελικά η ΛΑΡΚΟ ιδρύθηκε και λειτούργησε το 1961, ενώ το εργοστάσιο λειτούργησε μόλις το 1966.

Το 1989 η ΛΑΡΚΟ πέρασε στον έλεγχο του κράτους. Σήμερα, στο μετοχικό κεφάλαιο της ΛΑΡΚΟ μετέχουν η ΔΕΗ με ποσοστό 28,6%, η Εθνική Τράπεζα με 36,4% και το Ελληνικό Δημόσιο με 35%. Η ΛΑΡΚΟ παραμένει ο μοναδικός παραγωγός νικελίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση από εγχώρια μεταλλεύματα.